Өзбекстан қарақалпақстандықтарға қазақ халқына гуманитарлық көмек жіберуге тыйым салды
Өзбекстанның кеден қызметкерлері су тасқынынан зардап шеккен қазақстандықтар үшін Қарақалпақстан тұрғындары жинаған гуманитарлық жүк тиелген фургондарды Қазақстан Республикасының аумағына өткізбей қойды. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі хабарлайды.
Фото: Өзбекстан премьер-министрінің баспасөз қызметі
Қарақалпақстандық құқық қорғаушы Ақылбек Мұратовтың Twitter-де жариялаған ақпаратына қарағанда, су тасқынының алғашқы күндерінде Қарақалпақстан тұрғындарының бастамашыл тобы Батыс Қазақстан облысындағы зардап шеккендерге гуманитарлық көмек жөнелту үшін 3 фургонды жинаған.
"Бірақ жүкті Өзбекстан кеден қызметінің қызметкерлері Қазақстанға Қарақалпақстан Республикасының тұрғындарынан көмек жіберу мүмкін емес деген түсініктемемен шекарадан өткізбей қойған. Ал тіпті ресми Ташкенттің өзі де (ол кездегі) көрші елдегі су тасқынынан зардап шеккендерге гуманитарлық көмек жібермегендіктен Өзбекстан тарапынан да осындай әрекетті күту керек, содан кейін ғана Қарақалпақстан басшылығы рұқсат берсе, мүмкін Қарақалпақтар қазақтарға қолдау көрсетуді мақұлдайтын болады", – делінген басылымда.
20 сәуірде Өзбекстан президенті Шавкат Мирзиеев Қазақстан Республикасына гуманитарлық көмек жөнелту туралы бұйрық бергені белгілі болды.
Алайда Мұратовтың әлеуметтік желілерінде айтылған мәлімдемесінде қарақалпақстандықтарға қазақ еліне гуманитарлық көмек жіберуге ешқашан рұқсат етілмегені туралы айтылды.
"Ақпаратты бірнеше сенімді көздер тексеріп, растады", – делінген хабарламада.
Еске салайық, сәуір айының басында толассыз жауған жаңбыр мен көктемгі қар ерігеннен кейін Қазақстанның бірнеше өңірінде су тасқыны болды. Тоқаев оларды ауқымы мен салдары бойынша соңғы 80 жылдағы ең ірі табиғи апат деп атады. Бүгінде сегіз облыста жергілікті төтенше жағдай режимі жұмыс істеп жатыр.
Қазақстан Республикасының бас прокуратурасы еліміздегі су тасқынының зардаптары туралы мәлімдеме жасады. Лауазымды тұлғалардың қызметтік міндеттеріне немқұрайлылығы тексерілетін болады. Тоқаев шығынның орнын толтыруға уәде берді.
Қазақстанда қарақалпақ белсенділерінің тұтқындалуы
Өзбекстан билігінің талабы бойынша Қарақалпақстаннан келген 5 белсенді, оның ішінде Қошқарбай Төремұратов Қазақстанда 12 айға экстрадициялық қамауға алынды. Қазақстан Республикасының билігі олардың баспана сұрауын қабылдамады.
2024 жылы 9 қаңтарда Қазақстанның Маңғыстау облысындағы қарақалпақ диаспорасының жетекшісі Ниетбай Уразбаев Алматы ауруханасында қайтыс болды. 2023 жылы мамырда ол Өзбекстанда сырттай 12 жылға бас бостандығынан айырылды. Уразбаев "билікті басып алу үшін сөз байласу", "жаппай тәртіпсіздіктер ұйымдастыру", сондай-ақ "қоғамдық қауіпсіздік пен тәртіпке қатер төндіретін материалдарды дайындау" баптары бойынша кінәлі деп танылды. 2023 жылдың желтоқсанында Уразбаевтың Қазақстан азаматтығынан айырылғаны белгілі болды.
20 наурызда Алматының мамандандырылған ауданаралық тергеу соты Мұратовты экстрадициялау бойынша қамау мерзімін 12 айға ұзартты.